De huidige generaties Kuipers en hun directe nakomelingen die afstammen van Matthijs Kuipers uit Heemstede beschouwen deze Matthijs wel als hun direkte stamvader. Niet onterecht, hij was immers de eerste waarvan gegevens konden worden gevonden in de Burgerlijke Stand van de Gemeente Heemstede. Hieruit kennen we "als bewezen" zijn huwelijk op 25 october 1807 met Johanna Geertruida Pollaart, de namen van de wederzijdse ouders, hun geboorteplaatsen en de datums en plaats van overlijden. Mathijs werd 70 en zijn vrouw 83.

Voor de voorouders van Mathijs en Johanna Geertruida moet je naar Limburg om daar in de kerkelijke en civiele documenten - zoals doop-, trouw- en begraafboeken te zoeken. Lange reizen die per dag weinig tijd overlaten om het verleden uit te spitten.
De digitalisering is ons in de laatste 10 jaar weliswaar te hulp geschoten doordat namen en datums op het Internet konden worden gevonden; het leidde er jammer genoeg ook toe dat de gegevens niet meer in de archieven werden gecontroleerd. Naamsveranderingen en het weglaten van de familienamen in de kerkelijke registers zorgen er dan voor dat de gegevens als "niet bewezen" moeten worden aangemerkt. De genealoog heeft het vaste plan de bewijzen ooit in het archief op te zoeken maar om een aantal redenen komt het er niet van.

Gelukkig gaat de digitalisering bijna in alle archieven nu verder dan het geven van indexen, steeds meer kan ook een scan van het brondocument worden gedownload. Maar waar de bron alleen uit een inschrijving in een kerkelijk boek bestaat, moet toch aanvullend onderzoek worden gepleegd in andere bronnen om het onomstotelijke bewijs te leveren.

Plotseling kwam de kwartierstaat Kuipers bij mij weer midden in de belangstelling te staan en hoe! Iemand had de website bezocht en een bericht voor mij achtergelaten:

hardcocopy van email

Na enig heen en weer schrijven bleek dat zijn opa na WW II uit Maasniel naar Australie was geemigreerd. John heeft nooit Nederlands geleerd en kon een genealogische studie van 90 pagina's over zijn geslacht niet lezen. Hij was bereid mij het document te sturen als ik op mijn beurt bereid was het voor hem te vertalen. Het bleek een hele goede deal te zijn. De Pollaerts - de naam op allerlei schrijfwijzen - zijn een oud adellijk geslacht. De Franse bezetting van rond 1794 maakte definitief een einde aan de bevoorrechte positie van de adel. De heerlijkheden die zij bezaten werden omgevormd tot gemeenten met een gemeenteraad. Anders dan bij de Franse revolutie kwamen zij gelukkig niet onder de guillotine; veelal bleven zij zelfs grootgrondbezitters.

De studie is gemaakt door de oorspronkelijke auteur Hubertus Henricus Pollaert in de tweede helft van de vorige eeuw en ziet er gedegen uit. Het grootste gedeelte van deze genealogie speelt zich af in de tijd dat er in de kerken nog geen doop- trouw- en begraafboeken werden bijgehouden, maar van adellijke personen zijn in vele historische stukken details genoemd. De auteur heeft vele bronnen geraadpleegd, met elkaar vergeleken en voor ons beschreven. De vertaling naar het Engels was geen sinecure; ambtelijke taal en oud Nederlands gaven veel problemen maar het is toch redelijk gelukt: John Pollaers in Perth vond het magnifiek en was er gelukkig mee.

De kwartierstaat is nog zeer onvolledig. Alleen de lijn Pollaert is uitgewerkt; van de echtgenotes hebben we meestal alleen de vader en soms de moeder maar dan alleen als deze ook van adel was. Immers, voor 1600 bestonden er geen of nauwelijks kerkelijke registers zoals doop- trouw en begraafboeken en de kans dat er van een gewone burger iets uit dat verre verleden is bewaard, is erg klein. Er ligt dus nog een grote taak in het verschiet voor mijn opvolger.

Vroeger bestonden er geen wettelijke regels voor familienamen, de ambtenaar schreef de naam zoals hij hem verstond. Gezien de vele dialecten ontstonden er heel gemakkelijk verschillen in de schrijfwijze. Aanvankelijk werden familienamen helemaal niet gebruikt, er waren zo weinig mensen dat men ze makkelijk uit elkaar kon houden door de voornaam van de vader toe te voegen.
Oplijsting van de voorouders van een persoon, die de proband wordt genoemd. Twee ouders, 4 grootouders, 8 overgrootouders, 16 bedovergrootouders enz. Dus bij iedere generatie terug wordt het aantal personen verdubbeld. De proband krijgt nummer 1, zijn vader nr. 2, zijn moeder nr. 3. Bij iedere generatie terug wordt het nummer verdubbeld terwijl de vrouw het nummer van de man plus 1 krijgt. Op die manier kan in een kwartierstaat heel makkelijk een bepaalde familielijn worden gevolgd
Lees hier over het ontstaan van de kerkelijke registers.